Anarchizm indywidualistyczny
anarchizm indywidualistyczny
from: http://blog.myspace.com/
Jedyny i jego Eigenheit
Napisze pare slów o bardzo malo dzis popularnym anarchoindywidualizmie - znaczy sie zagadnienie jest bardzo obszerne, wiec przedstawie widzenie "czlowieka" przez ta szkole.
Nie zawsze tak bylo iz anarchizm indywidualistyczny byl wyobcowana sierota jak dzisiaj. I Miedzynarodówka skladala sia w wiekszosci z anarchokomunistów i anarchistów indywidualistycznych, czyli kiedys byl on brany powaznie przez innych anarchistów, nie to co teraz. Trzeba pamietac o Benjaminie Tuckerze, który aktywnie dzialal w organizacjach robotniczych, a pozatym pierwotnie anarchizm indywidualistyczny nie mial takiego wymiaru jak dzis. Nurt ten opieral sie na pracach takich filozofów jak Tucker, Proudhon (choziaz on przerobil w swoim dorobku wiekszosc glównych szkól anarchizmu), Warren, Spooner, Stirner mieli oni dosc duzo sprzecznych pogladów. Np. Stirner chwalil "wolny rynek" a Proudhon nie akceptowal kapitalizmu. Anarchisci indywidualistyczni nie odegrali w sporze z marksistami takiej roli jak anarchokumunisci ale byli brani powaznie poniewaz ich nurt byl wtedy dynamiczny.
Podwaliny pod ten typ anarchizmu stworzyl Max Stirner (bawarski filozof). Swoje poglady zamiescil w ksiazce "Jedyny i jego wlasnosc". Uwazal iz czlowiek w zyciu powinien sluchac jedynie glosu wlasnych pragnien, holdowal nieograniczonej wolnosci jednostki. Stirner obala tu wszelkie idee (widma), takie jak Bóg, spoleczenstwo, czlowiek, prawo, panstwo wolnosci, obowiazek, dobro, zlo, grzech itp. Ukazuje pustke kryjaca sie za tymi pojeciami oraz intencje tych, którzy wzywaja do uznawania tych pojec - idei za cos rzeczywistego, a nawet swietego. Demaskuje on i unicestwia wszystko, co nie jest konkretna jednostka, która filozof okresla Jedynym. Kazdy jest Jedynym (Jedynz) poniewaz jest niepowtarzalnz i egoistycznz osobowosciz. Jest u niego tez pochwala wlasnosci prywatnej, prywatnosci i egoizmu. Czlowiek powinien zajac sie tylko wlasnymi sprawami poniewaz interes panstwa, demokracji, spoleczenstwa, kosciola, klasy robotniczej, rodziny itp. nie jest moim interesem. W interesie panstwa, spoleczenstwa czy gminy lezy by moja osobista wolnosc zostala ograniczona, okrojona ramami prawa i moralnosci tak abym nie mógl robic tego na co mialbym ochote. Max wprowadza pojecie Eigenheit (neologizm; swojosc) jest to cos co czyni z czlowieka niepowtarzalna jednostkie. Eigenheit nie da sie wyrazic slowami, zamknac w ramy okreslen, wszelkie próby definiowania istoty konkretnej jednostki sa jej zafalszowaniem i ordynarnym splyceniem. Filozof neguje idee "wolnosci absolutnej", czyli sposób pojmowania wolnosci jako czegos oderwanego od konkretnej jednostki i stojacego niejako ponad nia. Uwaza, ze wolnosc jedynie uwalniajaca go od czegos ale nie prowadzaca do zdobywania jest wolnoscia jalowa i niepelna. Dlatego tez zyczy czytelnikowi aby nie tylko stal sie wolnym, ale i "wlascicielem" czyli by zdobyl to czego pragnie.
Czlowiek od religijnych i moralnych przesadów powinien smialo siegac po to, na co ma ochote. Nie jest madre sluzenie jakiejs idei (np. idei Boga, równosci, sprawiedliwosci, czlowieczenstwa itp.) czyli czemus, co tak naprawde jest jedynie ludzkim wymyslem. Jest to wedlug niego skladaniem siebie w ofierze na oltarzu tych idei / widm. Stirner uwaza, ze egoizm nie jest czyms, czego nalezy sie wstydzic, wrecz przeciwnie - prawdziwy, odwazny egoizm jest godny uznania, odwrotnie niz idealizm, który jest psychicznym zwyrodnieniem. Kiedy to jednostka zatraca swój egoizm mamy do czynienia z postawa patologiczna, postawa "zaparcia sie siebie" i "wyrzeczenia sie siebie".
Jesli chodzi o wolnosc, zaczyna sie ona na poziomie jednostki. Jesli swoboda chociazby jednego czlonka spoleczenstwa jest tlamszona przez innych wtedy nie ma wolnosci, jest tyrania wiekszosci - nie biore tutaj pod uwage zlych ludzi, krzywdzacych z premedytacja innych. Jesli czujesz potrzebe pomocy blizniemu to czynisz to, jesli nie to nikt nie moze tego od Ciebie wymagac poniewaz to godzi w Twoja swobode.
Indywidualistom chodzi glównie o jednostke, jej nieskrepowany i nieograniczony rozwój. Stirner uwazal iz wolnosc jednostki ma wroga w wolnosci innej jednostki. Sprowadzal stosunki miedzyludzkie do jawnej lub ukrytej konkurencji i konfliktu. Broniac sie przed uprzedmiotowieniem ludzie staraja sie uprzedmiotowic innych. Ta walka toczy sie zarówno na plaszczyznie swiadomosci, stosunków towarzyskich, rodzinnych czy tez stosunków pracy, jak i na poziomie prawa, polityki czy zwyklej fizycznej przemocy. Mi jednak bliski jest zdrowy egoizm, pamietam , ze wolnosc mojej piesci jet ograniczona bliskoscia Twojego nosa, jest to jedna z niewielu regul które akceptuje. Zreszta jej przestrzeganie przez inna jednostke jest gwarancja tez i mojej wolnosci oraz bezpieczenstwa.
" Tysiace lat kultury przyslonily wam to, czym jestescie, nakazujac jednoczesnie wierzyc, iz nie jestescie egoistami lecz idealistami (...) nie szukajcie wolnosci w zapieraniu sie siebie, lecz siebie samych szukajcie, okazcie sie egoistami! (...)ODKRYJCIE SIEBIE NA NOWO, POZNAJCIE, CZYM JESTESCIE NAPRAWDE! Porzuccie swe obludne dazenia, wasza kretynska manie, aby stac sie czyms innym niz jestescie" - ten cytat z "Jedynego..." Stirnera mówi wystarczajaco. Kulture alternatywna, ten portal stworzyl czlowiek dla zaspokajania swych potrzeb, potrzeby rowoju wewnetrznego przez np. doznawanie sztuki, dyskusje, czy zwyczajne zaspokojenie ciekawosci. To kim/jacy jestesmy winno zalezec od nas samych, nie ideologii, religii, owoców rozumu innej/innych jednostek. Pewnie, ze nie jestesmy tabula rasa, ideologie, moda, religia naplywa do nas ze wszad, od poczatku naszego zycia, lecz to czy sie im calkowicie poddamy, czy spróbujemy ksztaltowac sie niezaleznie, analizujac zastala rzeczywistosc zalezy wylacznie od nas samych. Na tym polega wolnosc, masz wybór albo stac sie tym co kreuje od wieków moda czy inne owoce ludzkiego umyslu, albo soba poprzez egoistyczny rozwój, czerpanie z wlasnego Eigenheit.
Dodaj komentarz